alomvattend

De mensen van de Radiolab-podcast maakten een jaar geleden een geweldige aflevering, getiteld The Cataclysm Sentence. Daarin gaan ze terug naar 1961, toen natuurkundige en Nobelprijswinnaar Richard Feynman op Caltech een aantal studenten vroeg: stel dat er een grote ramp gebeurt (‘cataclysme’) en alles wordt vernietigd, dus ook alles wat we weten, en we mogen de nieuwe generatie bewoners welkom heten met een stuk papier met daarop één zin, hoe zou die zin dan moeten luiden?

Feynman zelf had zestig jaar geleden al een antwoord, hij zou de nieuwe bewoners dit meegeven: “All things are made of atoms — little particles that move around in perpetual motion, attracting each other when they are a little distance apart, but repelling upon being squeezed into one another.” Warm word ik niet van dit antwoord, maar het zal zeker alomvattend zijn.

Behalve een inhoudelijke vraag is de vraag om één zin ook een semantische: hoe kun je zo veel mogelijk vertellen in zo min mogelijk woorden? Ik moet me bedwingen om niet alvast wat voorproefjes uit de podcastaflevering te geven, de mensen die aan het woord komen geven fascinerende antwoorden.

Ik verklap er eentje, al moet je die in de context van de hele show zien, maar ik was er zo door geraakt toen ik vanochtend vroeg door de sneeuw wandelde met mijn oortjes in. Het is het antwoord van Jaron Lanier, virtual reality-expert, componist en beeldend kunstenaar. Gevraagd naar die ene zin die Lanier mee zou geven aan de volgende generatie aardebewoners, antwoordt hij: “Nothing. I would give them nothing.”

Luister de podcast vooral zelf, voor de context dus, maar Laniers antwoord raakte me omdat hij alles wat we weten in perspectief plaatst. Hij zegt niet dat het niets voorstelt, wel dat we zonder kunnen. De nieuwe generatie aardbewoners zou beter af zijn zónder een zin die alle kennis die er is samenbalt. Het zou ze alleen maar remmen tijdens het ontdekken.