brisant
Het voorstel van het kabinet om patiënten te verplichten naar een zorgverlener te gaan met wie hun zorgverzekeraar een contract heeft, wordt in de krant ‘brisant’ genoemd. Nooit kom je dat woord ergens tegen, behalve in de politiek, zoals je alleen voetbalcommentatoren hoort praten over ‘brille’, ‘gogme’ en ook ‘panache’. En ook ‘aangluren’ trouwens: dat een wedstrijd ‘niet om aan te gluren’ is.
In de politiek wordt het ene na het andere brisante voorstel gedaan en gewaagde uitspraken gaan door voor “werkelijk bri-sánt!” Het woord komt van het Franse briser (breken). Een brisant oftewel controversieel, explosief voorstel wordt vervolgens middels eindeloze onderhandelingen en aanpassingen gedetoneerd en omvormd tot een voor alle partijen acceptabel beleidsvoorstel.
Ik vraag me wel eens af wat er zou gebeuren als een politicus niet hoog inzet, maar meteen aan het begin van de rit een voor alle partijen acceptabel beleidsvoorstel indient.
Een onomatopee is het niet, maar de klank zegt wel iets over de betekenis, want wie iets ‘brisants’ voorstelt kan rekenen op een hoop gebries, oftewel door de neus geadem, bij de ontvanger.
Als een paard briest als het vriest, komt er stoom uit zijn neusgaten. Toen ik nog rookte gebeurde dat ook, namelijk als ik exhaleerde door mijn neusgaten. Zo inhaleren ging ook, als ik maar hard genoeg snoof. Mijn achterbuurjongen kon trouwens een brandende sigaret omgekeerd in zijn mond stoppen. Veel panache betoonde hij daarmee niet, wel brille.